Lekovite mineralne vode
Bukovička mineralna voda svrstana je u red najpoznatijih evropskih i svetskih alkalno-ugljeno kiselih voda, blagotvornog okrepljujućeg i osvežavajućeg dejstva na čovekov organizam, širokog dijapazona lekovitosti, a poseduje i preventivno, profilaktičko svojstvo ako se redovno koristi po preporukama lekara.
Mineralna voda Bukovičke banje ima lekovita svojstva pijenjem kod:
- oboljenja i stanja hepatobilijarnog trakta
- gastrointestinalnog trakta
- diabetes mellitus-a
- oboljenja mokraćnih puteva
Kupanjem u mineralnoj vodi se leči zapaljenski, ekstraartikularni i degenerativni reumatizam.
To su glavne indikacije, koje su klinički potvrđene. Uz upotrebu postupaka i mera fizikalne medicine, higijensko dijetalnog režima,
klimatske faktore, indikaciono područje ima širi spektar:
- rekonvalescenti
- postreumatska stanja
- lakši oblici hipertenzije i srčanih oboljenja
- psihički zamoreni
- neurastenije
- anemije
- nespecifična plućna obolenja (astma, cistična fibroza)
- hronična oboljenja i stanja ženskih organa.
Blagotvorne vode Bukovičke banje otkrivene su u ataru sela Bukovik, po kojem je sama banja i dobila ime. U početku su za njenu lekovitost znali meštani, čobani i slučajni prolaznici, ali kako se brzo pročula zbog lekovitosti, banja je postala najcenjenije i najposećenije banjsko lečilište i centar modenskog života Srbije 19. veka.
Prvi pisani tragovi o korišćenju mineralne vode datiraju iz vremena pre 1811. godine. Pouzdano se zna da je jedan od pacijenata koji je dolazio da okrepi svoje zdravlje na izvoru vode bio je prosvetitelj i pisac, Dositej Obradović.
Prvi izvor je otkriven slučajno, pri poseti kneza Miloša Obrenovića selu Vrbici, gde se održavala svetkovina (slavio se Sv. Arhanđel po kojem danas grad i nosi ime).
U pratnji kneza Miloša tada je bio i jedan ugledni lekar koga su meštani odveli do obližnje šume, i pokazali mu izvor „gvozdene vode“ o čijim su mu moćima neprestano pričali. Kada je lekar potvrdio ono što su lokalni seljaci već odavno znali, knez je šumu sa čudotvornim izvorom otkupio za dva srebrna pištolja i postavio temelje današnjem lečilištu.
Postala je tradicija da se voda sa izvora toči u burad i butele kao stona voda i doprema zapregama na razna mesta a na zahtev kneza Miloša Obrenovića voda je donošena i na dvor.
Kao godina nastanka Bukovičke Banje uzima se 1836.
kada je uređen prostor, izgrađeni objekti, a voda dobija i prvo stručno priznanje za lekovitost. Načelnik saniteta Knjaževine Srbije dr Lindermajer prvi je izvršio detaljnu analizu vode ispod Bukulje i dao joj pozitivne ocene u svojoj knjizi „Opisi mineralnih voda“. Iste godine kada je izvršio kvalitetnu analizu vode, Lindermajer je doveo iz Šapca i prvu grupu pacijenata na lečenje u Bukovičku banju, a onda počinju da pristižu i pacijenti iz Uba, Valjeva, Kragujevca, Beograda ali i iz Pešte i Budima.
Prvo kupatilo sagrađeno od drveta zvalo se Talpara (daščara). Ono je bilo je bez krova, sa bazenom u zemlji koji je bio obložen talpama po kojim je i dobio ime. Ovo je bio bazen hladne vode.
Kupatilo sa toplom vodom „Đulara“ izgrađeno je tek 1887. Imalo je 20 drvenih kada, a voda se grejala toplim čeličnim đuladima koji su se ubacivali u vodu. Prvo parno kupatilo, zgrada od tvrdog materijala, je izgrađeno 1870. godine, a imalo je 18 kada, a posle prvog renoviranja 24 kade.U mineralnoj vodi se kupalo, ali se više pila.
U prvoj deceniji XX veka, 1907. godine, sagrađen je atraktivan trodelni paviljon Knjaz Miloš, iznad istoimenog izvora. U centralnom delu paviljona postojao je izvor, u severnom krilu su se ručno punile boce mineralnom vodom, dok je južno krilo predstavljalo poslastičarnicu.
Danas se u centralnom delu paviljona Knjaz Miloš ponovo pije voda, tzv Biveta, na kojoj dovedene vode sa svih izvora Bukovičke mineralne vode, pacijenti Specijalne bolnice koriste po receptu lekara. Tih godina je u parku, postojao je i kursalon, bazar, streliste, jezero, ribnjak, kuglana i igralište “kriketa”. Najznačajniju izmenu su banja i park pretrpeli tridesetih godina XX veka, kada je banja bila pod upravom Štedionice dunavske banovine. Tokom 1933. godine preuređeni su Staro zdanje, Novo zdanje i park.
Pronalazak termalnog izvora, 1935. godine uslovio je gradnju modernog toplog kupatila, otvorenog bazena sa mineralnom vodom, jedino takve vrste u Srbiji.
Banji se danas opet vraća stari sjaj, objekti u Bukovičkoj banji su renovirani što je čini jednom od najlepših, najposećenijih i najznačajnijih banjskih lečilišta u Srbiji.